. دیوید هیلبرت

ریاضی دانی برای تمام فصول

 دیوید هیلبرت در ۲۳ ﮊانویه‌ی سال ۱۸۶۲ در شهر کونیگسبرگ ، شهری در روسیه‌ی فعلی ، متولد شد و در ۱۴ فوریه‌ی سال ۱۹۴۳ در شهر گوتینگن آلمان چشم از جهان فروبست . وی از سال ۱۸۸۶ تا ۱۸۹۵ به تدریس ریاضیات در دانشگاه کونیگسبرگ اشتغال داشت و مابقی عمر پر بار علمی خود را در فاصله‌ی سال‌های ۱۸۹۵ تا ۱۹۳۰ در دانشگاه گوتینگن سپری کرد . هیلبرت را می‌توان یکی از بزرگ‌ترین ریاضی‌دانان در تمامی عصرها دانست .  وی کارهای بسیار ارزشمندی در شاخه‌های متنوعی از ریاضیات انجام داده‌است .

 یکی از مهم‌ترین کارهای وی در صورت‌بندی اصل های هندسه‌ی اقلیدسی (و به طور کلی هندسه‌ی اصل موضوعی)است . وی کتاب "مبانی هندسه" را در سال ۱۸۹۹ منتشر کرد که هدف آن مربوط کردن اصل‌های موضوعه‌ی هندسه به اصل حساب بود . وی در این کتاب به شرح نتیجه‌های مطالعات خود در این زمینه پرداخته است .
 اصل توازی هیلبرت(یا اصل توازی هیلبرت برای هندسه‌ی اقلیدسی) چنین است :
 "هر چه باشد خط L و هر چه باشد نقطه‌ی A غیرواقع بر خط  L  و  P صفحه‌ی شامل A و L باشد  آن‌گاه حداکثر یک خط در صفحه‌ی P ، گذرا از A موجوداست که شامل هیچ نقطه‌ای از L نیست ."
در سال ۱۹۰۰ و در کنگره‌ی بین المللی ریاضی‌دانان ، هیلبرت فهرستی از ۲۳ مساله را ارائه کرد که با جرات می‌توان گفت که با قرار گرفتن "حل این مساله‌ها " در صدر هدف‌های ریاضی دان‌ها ، عملا" خط مشی پیشرفت ریاضیات در قرن بیستم تعیین شد . 

 هیلبرت هم چنین علاقه‌ی مخصوصی به برخی زمینه‌های فیزیک داشت و کارهای مهمی نیز در این زمینه‌ها انجام داده‌است . این علاقه به طور خاص در تعامل‌های وی با اینشتین و در راستای صورت‌بندی "نسبیت عام " نمود پیدا کرده‌است . هیلبرت را اغلب به عنوان ریاضی دانی مطلقا" محض می‌شناسند ، اما او رئیس سمینار فیزیک اتمی مشهور گوتینگن بود که تاثیر عظیمی بر توسعه‌ی نظریه‌ی کوانتوم داشت .  از بین ۲۳ مساله‌ی معروف هیلبرت ، ۳ مساله تاکنون حل نشده باقی مانده‌اند. 

 منبع:انجمن‌ریاضی‌دانان‌جوان 

برای آشنا شدن با ۲۳ مسئله یاد شده  اینجا  کلیک کنید .